برای رفع شوره سر چه باید کرد؟

شوره سر چیست؟

شوره سر (Dandruff) در اصل همان سلول‌های مرده‌ای است که بعد از مدتی از روی پوست سر جدا می‌شوند و به صورت پوسته‌های سفید بر روی موها و سطح پوست نمایان می‌شوند. این اختلال معمولاً باعث ایجاد التهاب و خارش بر روی پوست سر فرد می‌شود، لکه‌های چربی بر روی موها ایجاد می‌شود و همچنین پوسته‌ها بعد از جدا شدن از پوست سر بر روی لباس و بدن فرد نمایان می‌شوند و به این ترتیب، سطح عزت نفس را در فرد کاهش می‌دهند.

این اختلال که یکی از رایج‌ترین مشکلات مویی در بین افراد است، ممکن است در دوره سنی مختلف برای افراد بروز دهد. معمولاً در زمانی که پوست و مو تغذیه مناسبی نداشته باشند و مواد مغذی لازم به آنها نرسد، سلولهای بیرونی پوست رفته رفته از بین می‌روند و بعد از مدتی که تعداد سلول‌های مرده زیادتر شود، از سطح پوست جدا شده و به صورت پوسته‌های سفید نمایان می‌شوند.

علت شوره سر

شوره سر می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. این مشکل نه تنها ظاهر ناخوشایندی دارد، بلکه می‌تواند باعث خارش و حتی ریزش مو شود. علل شوره سر از جمله:

·        رشد بیش از حد قارچ مالاسزیا

·        خشکی پوست سر

·        بیماری‌های پوستی

·        حساسیت به محصولات مو

·        تغییرات هورمونی

·        استرس 

·        تغذیه نامناسب

علائم شوره سر

علامت اصلی شوره پوسته پوسته شدن پوست کف سر است. معمولاً پوسته‌های سفید و چرب در میان موها و روی شانه‌های شما جمع می‌شوند. وقتی استرس دارید و همچنین در ماه‌های پاییز و زمستان که هوا خشک است، این عارضه تشدید می‌شود. سایر علائم عبارتند از:

·        اریتما (لکه‌های قرمز روی پوست سر و صورت)

·        وجود شوره در ابرو یا سبیل

·        خارش پوست سر

·        ریزش مو

·        وجود پوسته‎های خشک روی پوست صورت

زمان مراجعه به پزشک برای شوره سر

اکثر افراد برای درمان شوره به مراقبت پزشکی نیاز ندارند. اگر علیرغم استفاده منظم از شامپوی ضد شوره مشکل‌تان برطرف نشد، به متخصص پوست مراجعه کنید. در موارد زیر هم توصیه می‌شود با پزشک مشورت کنید:

·        وجود لکه‌های قرمز یا بثورات پوستی روی پوست سر یا خط مو

·        خونریزی در زمان جدا شدن پوسته‌ها از کف سر

·        علائم عفونت، مثل درد یا چرک

درمان شوره سر

تقریباً همیشه می‌توان خارش و پوسته پوسته شدن کف سر را کنترل کرد. برای شوره سر خفیف، ابتدا استفاده منظم از یک شامپوی ملایم را امتحان کنید تا چربی و تجمع سلول‌های پوستی کاهش یابد. اگر این روش مفید نبود، از شامپوی دارویی که برای درمان شوره سر طراحی شده است استفاده کنید. بعضی از افراد می‌توانند دو تا سه بار در هفته استفاده از شامپوی دارویی را تحمل کنند. کسانی که موهای خشکی دارند بهتر است کمتر شامپو بزنند و از نرم‌کننده استفاده کنند.

محصولات مراقبت از مو، چه دارویی و چه غیردارویی، به صورت محلول، فوم، ژل، اسپری، پماد و روغن در دسترس هستند. ممکن است لازم باشد محصولات مختلف را امتحان کنید تا بهترین گزینه را بیابید. اگر بعد از استفاده از یک محصول خاص دچار خارش یا سوزش شدید، مصرف آن را متوقف کنید. در صورت بروز واکنش آلرژیک (بثورات پوستی، کهیر یا مشکل در تنفس)، فورا به پزشک مراجعه کنید.

شامپوهای ضدشوره بر اساس ترکیباتی که دارند طبقه‌بندی می‌شوند. برای تهیه شامپوهای بسیار قوی به نسخه پزشک نیاز دارید:

·        شامپوی پیریتیون زینک: در این محصول عامل ضدباکتری و ضدقارچ پیریتیون زینک وجود دارد.

·        شامپوهای مبتنی بر تار: کُل تار (قطران زغال سنگ) سرعت تولید و از بین رفتن سلول‌های پوست سر را کاهش می‌دهد. این شامپو ممکن است باعث تغییر رنگ موهای روشن شود. همچنین می‌تواند پوست سر را نسبت به نور خورشید حساس‌تر کند.

·        شامپوی حاوی سالیسیلیک اسید: به از بین بردن پوسته‌های سر کمک می‌کند.

·        شامپوی سلنیوم سولفاید: این محصول یک عامل ضدقارچ دارد. از شامپوی سلنیوم سولفاید طبق دستور استفاده کرده و موهای خود را کاملا آبکشی کنید، چون می‌تواند رنگ مو و پوست سر را تغییر دهد.

·        شامپوی کتوکونازول: قارچ‌هایی را که روی پوست سر شما زندگی می‌کنند و باعث ایجاد شوره می‌شوند، از بین می‌برد.

·        شامپوی فلوسینولون: یک نوع کورتیکواستروئید دارد که خارش و پوسته پوسته شدن پوست سر را کنترل می‌کند.

درمان‌های خانگی شوره سر

امروزه انواع مختلفی از شوینده‌ها و شامپوهای ضدشوره تولید شده‌اند که به منظور رفع شوره سر مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته غیر از شوینده‌های شیمیایی می‌توان از شوینده‌های کاملاً طبیعی و برخی درمان‌های خانگی برای رفع شوره استفاده کرد. درمان‌های‌های طبیعی، نه تنها در درمان شوره سر موثر واقع می‌شوند، بلکه در صورت به‌کارگیری اصولی آن‌ها عوارضی را نیز به دنبال ندارند. برخی از بهترین شوینده‌ها و درمان‌های خانگی برای رفع شوره سر شامل موارد زیر هستند.

1.     ژل آلوئه ورا

یکی دیگر از روش‌های درمان خانگی شوره سر، استفاده از ژل آلوئه‌ورا می‌باشد. ژل آلوئه‌ورا در بیشتر پمادها، محصولات آرایشی و لوسیون‌های پوستی استفاده می‌شود. برخی از نظرات، حاکی از این است که استفاده از آلوئه‌ورا بر روی پوست، موجب درمان برخی بیماری‌های پوستی مثل سوختگی، پسوریازیس و تبخال می‌شود. همچنین کاربرد در درمان شوره سر را نیز می‌توان برای این ژل قائل شد. آلوئه‌ورا دارای خاصیت ضدباکتریایی و ضدقارچی است که می‌تواند در درمان خانگی شوره سر مفید واقع شود. در واقع آلوئه‌ورا قادر به درمان چندین گونه قارچ است و بدین ترتیب در کنترل عفونت‌های قارچی که موجب ریزش مو می‌شوند، نیز نقش موثری دارد.

2.     استفاده از سرکه

درمان خانگی شوره سر با سرکه سیب یکی دیگر از روش‌های متداول برای بهبود شوره سر است. اسیدیته سرکه در تحریک ریزش سلول‌های مرده پوست موثر است. بدین ترتیب رشد قارچ را بر روی سر کنترل کرده و در نهایت موجب برطرف کردن شوره سر خواهد شد. مطالعات میکروبی حاکی از آن است که این سرکه در جلوگیری از رشد قارچ‌ها موثر است. بنابراین اگر قصد استفاده از سرکه سیب را دارید، بهتر است چند قاشق از آن را به شامپوی خود اضافه کرده و بر روی موها اسپری کنید. همچنین می‌توانید آن را روغن‌های طبیعی دیگر ترکیب کنید.

3.     استفاده از روغن زیتون

استفاده از روغن زیتون، یکی دیگر از روش‌های رایج برای درمان خانگی شوره سر است. روغن زیتون از روغن‌های طبیعی و بسیار مفید برای سلامت پوست و مو است. برای درمان شوره سر بهتر  است از روغن زیتون طبیعی و خالص استفاده شود. برای تاثیر بهتر روغن زیتون در درمان شوره سر بهتر است آن را کمی حرارت داده و بر روی مو و پوست خود قرار دهید. سپس به آرامی ماساژ داده تا رطوبت کافی به موها و پوست سر برسد. با استفاده مکرر، منظم و اصولی از این روش، پوست و موهای سالم و براقی خواهید داشت.

4.     استفاده از ماست

ماست، نه تنها ماده بسیار خوبی برای مو و پوست سر شما است، بلکه یک راه عالی برای از بین بردن شوره سر نیز می باشد. ماست ساده را بردارید و آن را روی پوست خود بمالید. اجازه دهید 20 دقیقه بماند و سپس آن را بشویید ، حالا از کمی شامپو برای شستن پوست سر خود استفاده کنید.

عوارض عدم درمان شوره سر

شوره سر در صورتی که درمان نشود، می‌تواند باعث شود تار موهای فرد نازک شود. از دیگر مواردی که در اثر عدم درمان شوره سر فرد تجربه خواهد کرد، ریزش موی مقطعی به‌صورت سکه‌ای است. نمی‌توان گفت شوره دلیل این ریزش مو است، بلکه دلیل آن خارش زیاد قسمتی از سر است که دچار شوره شده است. با خارش زیاد، آسیب زیادی به فولیکول‌های مو وارد می‌شود و موجب تضعیف آن‌ها می‌شود. شوره موجب خارش می‌شود و ممکن است به التهاب و قرمزی پوست سر منجر شود/ همچنین عفونت‌های قارچی از عوارض آن هستند. البته ظاهر نازیبایی که به موها می‌دهد، اولین و مشخص‌ترین عارضه آن است. همچنین با ریختن آن روی لباس و جاهای دیگر، مشکلاتی ایجاد می‌کند.

نتیجه‌گیری

برای رفع شوره سر، استفاده از شامپوی مناسب، درمان‌های طبیعی، رژیم غذایی سالم و رعایت بهداشت ضروری است. با این حال، اگر شوره شما شدید و مزمن است، بهتر است به متخصص پوست مراجعه کنید.