مارکو روبیو به صورت اسمی وزیر خارجه است؛ ایلان ماسک همه کاره است

روبیو از زمانی که اداره وزارت خارجه را بر عهده گرفته، دائماً یک یا دو قدم از اقدامات رئیس‌جمهور دونالد ترامپ و غول فناوری ایلان ماسک عقب بوده است—او معمولاً ظاهر می‌شود تا تصمیماتی را که احتمالاً اگر خودش مسئول بود اتخاذ نمی‌کرد، توضیح دهد، توجیه کند یا حتی تأیید کند.

ایلان ماسک با حضوری غیرمنتظره در کاخ سفید این موضوع را رد کرده که هدایت‌ جریانی برای «تصرف خصومت‌آمیز» دولت را به دست گرفته و از طرح‌های خود برای کاهش هزینه‌ها دفاع کرده است.

به گزارش سرویس بین‌الملل انتخاب، در ادامه این مطلب آمده: روبیو از زمانی که اداره وزارت خارجه را بر عهده گرفته، دائماً یک یا دو قدم از اقدامات رئیس‌جمهور دونالد ترامپ و غول فناوری ایلان ماسک عقب بوده است—او معمولاً ظاهر می‌شود تا تصمیماتی را که احتمالاً اگر خودش مسئول بود اتخاذ نمی‌کرد، توضیح دهد، توجیه کند یا حتی تأیید کند. او با لحن متفاوتی صحبت می‌کند (و در شبکه‌های اجتماعی پست می‌گذارد)، با دیدگاه‌های سیاست خارجی قبلی خود تناقض دارد و به نظر می‌رسد که کنترل کمی بر اجرای حمله ترامپ به نیروی کار فدرال دارد.

دموکرات‌هایی که از روبیو برای تصدی وزارت امور خارجه حمایت کردند، به این امید که او نیرویی تعدیل‌کننده در دولت باشد، اکنون به‌طور فزاینده‌ای نگرانند که روبیو نفوذی بر رئیس‌جمهور ندارد و تقریباً هیچ قدرتی در برابر ماسک ندارد.

سناتور کریس مورفی، دموکراتی از ایالت کنتیکت، گفت: «داستان ساده این است که روبیو در رأس کار نیست.» او افزود: «اما برای حفظ ظاهر اینکه او در رأس کار است، مجبور است از تصمیماتی که دیگران می‌گیرند دفاع کند.»

پس وزیر امور خارجه واقعی کیست؟ 

مورفی می گوید: «ایلان ماسک.»

روبیو تلاش کرده است که حضور خود را احساس کند، چه از طریق سفرهای خارجی و چه از طریق اظهارنظرهای عمومی. اما او مانند خودش به نظر نمی‌رسد.

او در شبکه اجتماعی X اعلام کرد: «آفریقای جنوبی کارهای بسیار بدی انجام می‌دهد.» این جمله‌ای است که در یک کلاس ابتدایی دیپلماسی عمومی پذیرفته نمی‌شود، اما خشم ترامپ و احتمالاً ایلان ماسک، که اصالتاً اهل آفریقای جنوبی است، از برنامه‌های اصلاحات ارضی آن کشور را منعکس می‌کند.

واکنش روبیو به پیشنهاد عجیب ترامپ—حتی برای ترامپ—که ایالات متحده کنترل نوار غزه را به دست بگیرد و ۲.۲ میلیون فلسطینی را از آنجا بیرون کند چه بود؟ او گفت: «غزه را دوباره زیبا کنیم.»

اما موضوع فقط نحوه ارائه پیام‌های روبیو نیست. سناتور سابق فلوریدا حتی در برخی از مواضع اصلی سیاست خارجی خود که قبلاً چندان بحث‌برانگیز به نظر نمی‌رسیدند، چرخش ۱۸۰ درجه‌ای داشته است.

روبیو زمانی علیه هاوانا تا تهران صحبت می‌کرد؛ اکنون در حالی که گروه‌هایی که با چنین دولت هایی مبارزه می‌کنند از تأمین مالی آمریکا محروم می‌شوند، سکوت کرده است. او زمانی اصرار داشت که ایالات متحده باید قدرت برتر جهانی باقی بماند؛ اکنون می‌گوید که یک جهان چندقطبی واقعیتی اجتناب‌ناپذیر است—اظهارنظری قابل توجه برای فردی که به‌عنوان یک سیاستمدار ضدچین شناخته می‌شد و در محافل دانشگاهی توجهات را به خود جلب کرده است. روبیو زمانی بر اهمیت آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده تأکید داشت؛ اکنون از انحلال آن حمایت می‌کند. او زمانی به دنبال تقویت روابط آمریکا با متحدانش بود؛ اکنون از تهدیدهای ترامپ برای حمله به این کشورها حمایت می‌کند.

مدافعان روبیو استدلال می‌کنند که او از زمانی که ترامپ در حزب جمهوری‌خواه قدرت گرفت، تغییر کرده است و به دیدگاه‌های جناح «اول آمریکا» نزدیک‌تر شده که خواستار تمرکز بیشتر منابع ایالات متحده بر مسائل داخلی است تا خارجی.

یکی از مقامات ارشد دولت ترامپ که به روبیو نزدیک است، در گفت‌وگویی تلفنی به من گفت که وقتی روبیو درباره یک جهان چندقطبی صحبت کرد، صرفاً حقیقت را همان‌طور که می‌بیند بیان می‌کرد، اما او همچنان معتقد است که آمریکا باید قدرت برتر جهانی بماند. من به این فرد ناشناس اجازه دادم که صریح صحبت کند، زیرا موضوع حساسی بود.

البته، وظیفه ترامپ است که سیاست خارجی آمریکا را تعیین کند، نه روبیو—و روبیو از همان ابتدا گفته که قصد دارد چشم‌انداز رئیس‌جمهور را اجرا کند.

با این حال، اکثر سیاستمدارانی که وارد کابینه یک رئیس‌جمهور می‌شوند، آرزوی ایفای نقش اصلی را دارند. آن‌ها می‌خواهند سیاست‌ها را طراحی، تنظیم و هدایت کنند. آن‌ها می‌خواهند قدرت را اعمال کنند، نه اینکه صرفاً دستورات را اجرا کنند.

حداقل، آن‌ها می‌خواهند بر سیاست‌های رئیس‌جمهور تأثیر بگذارند.

بسیاری از افراد در محافل کمک‌های خارجی از همان ابتدا نسبت به اینکه روبیو به عنوان وزیر امور خارجه ماندنی باشد یا میزان تأثیرگذاری او بر ترامپ تردید داشتند. یکی از دلایل اصلی این بود که او با تعداد زیادی از نمایندگان ویژه‌ای که ترامپ برای هدایت سیاست خارجی منصوب کرده است، رقابت می‌کند.

اما نقش ماسک احتمالاً روبیو را غافلگیر کرد.

این غول فناوری به‌شکلی غیرمنتظره و تهاجمی در کاهش نیروی کار فدرال و شکل‌دهی به برخی از تصمیمات سیاست خارجی مداخله کرده است. ماسک نه‌تنها ثروتمندترین فرد جهان است (و می‌تواند سرمایه‌گذار اصلی یک کمپین انتخاباتی ریاست‌جمهوری در آینده باشد)، بلکه یک تریبون رسانه‌ای در شبکه X دارد که هر سیاستمداری را که در برابر او بایستد، تهدید می‌کند.

روز به روز، ترامپ به نظر می‌رسد که آماده است قدرت بیشتری به ماسک بدهد.

شاید روبیو منتظر است تا ترامپ از سرعت دیوانه‌وار اعلامیه‌های سیاست خارجی خود بکاهد. شاید او امیدوار است که فرد دیگری—دادگاه‌ها؟ کنگره؟—در صورتی که ترامپ به این زودی‌ها از ماسک خسته نشود، او را از صحنه خارج کند.

اما روبیو به نظر می‌رسد که تمایلی به استفاده از قدرتی که در اختیار دارد—از جمله نیروی کارش—برای اعمال حتی کنترل لجستیکی ندارد.

روبیو از نظر فنی سرپرست آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده (USAID) است. نام او در تعدادی از دستورالعمل‌های ارسالی به کارکنان و یادداشت‌های رسمی به کنگره دیده شده که مستقیماً بر این آژانس تأثیر می‌گذارد، از جمله اجرای توقف کمک‌های خارجی فعلی.

با این حال، روبیو طوری به نظر می‌رسد که انگار فقط یک ناظر است، در حالی که ماسک و پیروانش، همراه با منصوبان همفکر ترامپ مانند رئیس کمک‌های خارجی، پیت ماروکو، تصمیمات کلیدی را هدایت می‌کنند. این ماروکو و «هواداران ماسک» هستند که یادداشت‌های حیاتی را تنظیم می‌کنند، درباره اخراج کارکنان تصمیم می‌گیرند و پیشنهادهای جزئی و دقیق در مورد لغو قراردادها و کمک‌های مالی ارائه می‌دهند.

روبیو تا زمانی که دموکرات‌های کنگره به او هشدار ندادند که توقف کمک‌ها—که یکی از بخش‌های اصلی آن به نام او منتشر شده بود—مستقیماً جان افراد را به خطر خواهد انداخت، هیچ اقدامی انجام نداد. پس از این هشدارها، او اعلام کرد که برای کمک‌های «حیاتی» معافیت‌هایی در نظر گرفته خواهد شد. قانون‌گذاران دموکرات و دستیاران آن‌ها که در این گفتگوها حضور داشتند، تردید داشتند که روبیو واقعاً درک کرده باشد که دقیقاً چه چیزی را تأیید کرده است. (و او در اجرای این معافیت‌ها نیز با مشکل مواجه شده، زیرا بیشتر کارکنان USAID به مرخصی فرستاده شده‌اند.)

روبیو همچنین اعتبار خود را در میان کارکنانش از دست داده است، که این امر می‌تواند اجرای سیاست‌های آینده را برای او دشوارتر کند.

او بدون ارائه شواهد، مدعی شده که برخی از کارکنان ارشد USAID سرپیچی کرده و سعی داشته‌اند «مخفیانه پرداخت‌هایی را انجام دهند» که ناقض توقف کمک‌های خارجی بوده است.

این ادعاها کارکنان USAID را خشمگین کرده، چرا که آن‌ها این اتهامات را نادرست و گمراه‌کننده می‌دانند. همچنین، این موضوع باعث ناراحتی کارکنان وزارت خارجه شده که اکنون روبیو را فردی می‌بینند که ممکن است علیه آن‌ها نیز اقدام کند.

«مسیر ویرانی گسترده است»، یکی از دیپلمات‌های آمریکایی گفت.

حتی در حالی که آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده (USAID) دچار آشفتگی شده، روبیو در حال آماده‌سازی برای ایجاد تغییرات اساسی در وزارت خارجه است. فردی که از مذاکرات داخلی وزارت خارجه مطلع است—و به دلیل نداشتن مجوز برای صحبت با رسانه‌ها خواست نامش فاش نشود—گفت که روبیو با کاهش حداقل ۲۰ درصدی کارکنان و احتمالاً تعطیلی تعداد زیادی از سفارتخانه‌ها موافقت کرده است.

شاید رویکرد روبیو مبنی بر سکوت و همراهی، به او کمک کند تا بیشتر از آنچه بسیاری در واشنگتن انتظار دارند، عنوان وزیر امور خارجه را حفظ کند. همان‌طور که قبلاً نوشتم، کوچک جلوه دادن خود یکی از راه‌های بقا در دولت ترامپ است.

با این حال، اگرچه روبیو ممکن است قدرت واقعی را در وزارت خارجه در اختیار نداشته باشد، اما همچنان مسئولیت آنچه در آنجا رخ می‌دهد بر عهده اوست.