مسیر جدید گفت‌وگوی ایران و غرب؟
روزنو :رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گفت‌وگو با شبکه خبری بلومبرگ گفت: «تحریم‌ها کارکردی ندارند. ایران می‌تواند آنها را دور بزند. برنامه هسته‌ای ایران به ویژه از ۲۰۱۸ (با خارج شدن آمریکا از برجام) رشد عظیمی داشته است».
: روند ایران و آژانس انرژی اتمی در ماه‌های آینده وارد فاز جدیدی می‌شود و باید در انتظار گفت‌وگوهای پیش‌بینی نشده هم باشیم.
رفت‌وآمدها در ماه‌های منتهی به پاییز سال آینده برای جلوگیری از فعال شدن مکانیزم ماشه و عدم بازگشت قطعنامه‌ها و تحریم‌های سازمان‌ملل بیشتر خواهد شد تا شاید دوطرف بتوانند با توافقی از فعال شدن مکانیزم ماشه جلوگیری کنند. بازگشت این تحریم‌ها و فعال شدن قطعنامه‌ها هرگز نمیتواند برای کشوری مانند ایران که با چالش‌های اقتصادی دست به‌گریبان است و مردمش به‌دلیل تحمل مشکلات معیشتی در انتظار رسیدن کمک‌های دولتی، پیش از سال نو هستند، خبر خوبی باشد. در آن سو و در آژانس انرژی اتمی هم گویا مدیران به‌دنبال راه‌های جدیدی هستند زیرا مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی، اعلام کرده که تحریم‌ها برعلیه ایران کارساز نبوده است. او همچنین در این مورد به‌نگرانی‌های آژانس در مورد فعالیت‌های سایر کشورهای جهان هم اشاره کرده است. در این مورد با یکی از تحلیلگران مصاحبه‌ای انجام داده‌ایم. مجلسی در این مورد معتقد است که ایران برای بهبود وضعیت خود باید روابط دیپلماسی خود را گسترش دهد.
توسعه فعالیت‌های هسته‌ای
فریدون مجلسی، تحلیلگر مسائل بین‌المللی در واکنش به گفته‌های تازه دبیرکل سازمان انرژی اتمی و نگرانی او از توسعه فعالیت‌های هسته‌ای در سایر کشورها، به‌خبرنگار «آرمان‌ملی» می‌گوید: «گروسی درست است که یک وظیفه بین‌المللی دارد ولی خودش هم یک چهره اروپایی است و نگرانی‌هایی هم برای عدم توسعه فعالیت‌های هسته‌ای به‌سمت تسلیحات کشتار جمعی دارد و می‌بینیم که همواره به این موضوعات تاکید می‌کند. او در هر جایگاهی که حضور داشته باشد باز هم نمیتواند نگرانی‌های خود را در زمینه‌های جهانی نادیده بگیرد. این نگرانی او در مورد توسعه فعالیت‌های هسته‌ای جهان جدی است. اقداماتی که پس از جنگهایی مانند غزه، کشتارهای مختلف، آنچه بر سر مردم سوریه و لبنان آمد، از سرگیری جنگ سوریه پس از تهدید‌هایی که از سوی سایر کشورها می‌شود، باعث تشدید نگرانی‌های هسته‌ای شده و چون پرونده هسته‌ای ایران قدمت دارد و در طول سال‌ها چالش‌ها برقرار بوده، با همین ادبیات می‌خواهند با ایران وارد گفت‌وگو شوند». این تحلیلگر بین‌المللی در همین مورد و با اشاره به رشد تسلیحاتی کشورهای منطقه که باعث نگرانی‌هایی شده است ادامه می‌دهد: «این گفته مقامات ایرانی که تاکید دارند، ایران نمی‌خواهد در روند توسعه انرژی هسته‌ای به بمب هسته‌ای دست پیدا کند، با گزارش‌های آژانس تاکنون مورد تاکید قرار داشته است. در عین حال برخی کشورهای منطقه هم دنبال گسترش برنامه‌های هسته‌ای خود بوده‌اند ولی اینکه چه در سر داشته باشند، برای آژانس مشخص نیست. می‌بینیم امروز کشورهای کوچکی که پیش از این به حساب نمیآمدند، خود را با سلاح‌های روز تجهیز کرده و خودشان را صاحب قدرت معرفی می‌کنند. تردید نیست که اگر برنامه‌های تسلیحاتی در منطقه به رقابت کشیده شود، کشورهایی مانند ترکیه و عربستان هم ترغیب خواهند شد که در این وادی قدم بگذارند. مشاهده می‌کنیم که از هم‌اکنون امارات، نیروگاه هسته ساخته و در علم هسته‌ای می‌کوشد به دانش‌های جدیدی دست پیدا کند. همچنین عربستان هم مشاهده می‌کنیم که با نزدیکی به کشورهایی بزرگ جهان در حال ارتقا خود است و در همین روابطه به‌سرعت وابستگی به انرژی فسیلی را کاهش می‌دهند. این کشورها به سمت انرژی نوینی می‌روند که باعث نگرانی‌هایی برای آژانس شده است و به همین دلیل است که می‌بینیم گروسی در مورد توسعه سلاح هسته‌ای ابراز نگرانی می‌کند. ایران اگر می‌خواهد روابط خود با آژانس را بهبود دهد باید روابط دیپلماسی خود را توسعه دهد و در اولین قدم این نگاه ایران‌هراسی را در منطقه کم‌رنگ کند تا در ادامه بتواند نظر اروپایی‌ها را هم جلب کند. اگر می‌خواهیم به وضعیت اقتصادی خود سامانی دهیم نیاز به روابط بین‌المللی با سایر کشورها داریم».
تحریم‌ها کارکرد ندارد
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گفت‌وگو با شبکه خبری بلومبرگ گفت: «تحریم‌ها کارکردی ندارند. ایران می‌تواند آنها را دور بزند. برنامه هسته‌ای ایران به ویژه از ۲۰۱۸ (با خارج شدن آمریکا از برجام) رشد عظیمی داشته است». بلومبرگ با اشاره به اینکه سازمان بین‌المللی انرژی اتمی در آن زمان به پایبندی ایران به تعهداتش در برجام اذعان داشت، به نقل از گروسی می‌نویسد: «از آن زمان، برنامه هسته‌ای ایران سرعت بیشتری گرفته است». آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در اواخر فوریه مدعی شد که ایران ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود در سطح نزدیک به درجه تسلیحاتی را طی سه ماه، ۵۰ درصد افزایش داده است و «تبدیل این ماده به سوخت مورد نیاز برای یک کلاهک جنگی فقط چند روز زمان می‌برد». گروسی مدعی است که پس از کش‌وقوس‌های فراوان از سوی آمریکا، جناح‌های مختلفی در ایران اکنون در حال بحث بر سر این هستند که آیا ایران باید برای تضمین امنیت خود به سلاح بازدارنده هسته‌ای دست پیدا کند یا نه. این در حالی است که سران ایران همواره هرگونه قصد برای ساخت هر نوعی از سلاح هسته‌ای را تکذیب کرده‌اند. به گفته بلومبرگ، بازرسان آژانس روزانه در ایران فعالیت می‌کنند و می‌گویند که می‌توانند هرگونه انحراف احتمالی در استفاده از اورانیوم را قبل از تبدیل آن به سلاح تشخیص دهند. گروسی می‌گوید: «چند سال پیش، بحث درباره سلاح‌های هسته‌ای یک تابو بود، اما اکنون این گفت‌وگوها در برخی کشورها در حال انجام است و این یعنی فرسایش مداوم هنجارها». با این حال، این نشریه می‌نویسد: «ایران تنها کشوری نیست که چنین نگرانی‌هایی دارد. در جهانی که روزبه‌روز ناامن‌تر می‌شود، کشورهای بیشتری از خود می‌پرسند که آیا آنها نیز به یک بازدارنده هسته‌ای نیاز دارند یا خیر».
