آذری جهرمی: در دولت به شدت حسادت وجود دارد/ در جمع بندی پزشکیان برای حضور در دولت نبودم

 محمدجواد آذری جهرمی، وزیر دولت روحانی و از چهره های اصلی کمپین انتخاباتی مسعود پزشکیان در گفتگوی نوروزی در «کافه خبر» خبرگزاری خبرآنلاین، توضیحاتی درباره عدم حضورش در دولت چهاردهم ارائه کرد. بخشی از این گفت و گو را در ادامه می خوانید؛

*استنباطی که دارم این است که اولا یک حالت دلخوری در حرف‌هایتان است. اینکه می‌گویید تصمیم آدم‌ها به خودشان مربوط است و این مباحث، حالتی دارد که انگار دوست و رفیقی را راهنمایی می‌کنید و شریکش می‌شوید و فرد زیر آن می‌زند و می‌گویید خودتان می‌دانید و به خودتان مربوط است. مورد دیگر هم این است که خیلی‌ها برای آمدن خود شما و آقای ظریف - که به شما کینگ میکرهای((KING MAKER‌ آقای پزشکیان می‌گفتند - سد شدند. آقای ظریف را مشخصا دیدیم. کسی هم سد راه شما شد؟ 

هیچ دلخوری ندارم. این که حرف در دهان بنده می‌گذارید که دلخورم اما اینطور نیست. استنباط نادرستی است. نه دلخورم و نه دلخوری دارم. اگر داشته باشم بیان می‌کنم. دلیلی بر پوشش نهادن و سرپوش گذاشتن نیست. جا برای دلخوری نیست و دولت و کلا نظام در موقعیت دلخوری نیست. شرایطی داشتیم که خیلی از سیاسیون معتقد بودند که باتوجه به وضعیت سرمایه اجتماعی، همه پای انتخابات آمدند. دور اول شرکت کردند و ۴۰ درصد شد. انتخاباتی که قبلش ۴۸ بود و به ۴۰ درصد رسید یک ضریب کاهشی داشت. خیلی از اندیشمندان نوشته‌اند که فرصت آقای پزشکیان، شاید جزو فرصت‌های آخرین جمهوری اسلامی برای وزن دادن به جمهوریت در نظام باشد که خیلی‌ها تلاش داشتند این جمهوریت را حذف کنند.

پروژه خالص سازی، جمهوریت را به صورت خاص نشانه گرفته بود

پروژه‌هایی تحت عنوان خالص‌سازی دیدیم که خیلی از آن نگذشته است و جمهوریت را به صورت خاص نشانه گرفته بود. از دید ما در این انتخابات یک روزنه گشایش صورت گرفت و یک برگشت به عقب از آن مسیر خالص‌سازی صورت گرفت. احساس ما بر این بود که پذیرفته شد آن مسیر خالص سازی راه حل نیست و باید فضا را مقداری باز کرد و دیدگاه‌های متفاوت و متنوع را در کشور پذیرفت و نباید خالص‌سازی کرد.

هرچند یک سطح از خالص‌سازی را در این انتخابات شاهد بود و سطح آن هم پایین نبود. ولی در هر حال، تایید صلاحیت آقای پزشکیان و حضورشان و موضع‌گیری ایشان قبل از انتخاب و جریاناتی که از ایشان حمایت کرده بودند مشخص بود.

به عنوان یک راه و سیگنال که آن مسیر را اصلاح می‌کنیم{تلقی می‌شد}. آقای پزشکیان با چنین شرایطی آمده است که برخی معتقدند فرصت ایشان شاید جزو فرصت‌های آخر برای زنده نگه داشتن جمهوری اسلامی باشد. شاید خیلی‌ها مطلع نباشند. ولی ما که در اداره کشور نقش داشتیم و بوده‌ایم و دوره‌ای در مسند مسئولیت بوده‌ایم، تقاوت جنس چالش‌ها و درگیری‌هایی که در آن هستیم را با چیزی که در متون نوشته می‌شود و تصورات است را می‌دانیم، دشواری‌های اداره کشور را می‌دانیم. این دشواری‌ها در دوره آقای پزشکیان چند برابر شده است.

وقتی شما می گفتید که در یک سال هم رئیس جمهور از دنیا برود، هم بال‌های قوی جمهوری اسلامی در منطقه ترور شوند و هم تغییر رژیم در سوریه داشته باشید و هم ترامپ رئیس جمهور شود؛ همه این‌ها باهم رخ داده، اگر این را می‌گفتید، می‌گفتند یک تست از او بگیرید. سه پلشک آید و زن زاید و مهمان عزیزی ز در آید! ولی همه این‌ها باهم رخ داد. دولت با چالش‌های زیادی روبرو شد. سرعت تحولات در منطقه و داخل کشور در یک سال اخیر فوق العاده بود. ضمن این که چالش‌های اساسی در درون کشور منطبق بر عملکرد گذشته قبلی‌ها من جمله خود ما شکل گرفته بود. عقبه‌ای از مشکلات و اشکالات ساختاری وجود دارد.

می‌دانیم که این فرصت جزو فرصت‌های نادری است که باید آن را غنیمت بشماریم. شرایط هم دشوار است. فرصتی نداریم برای این که بگوییم آقای فلانی خوشش آمد یا بدش آمد. همه این‌ها ارزشمند هستند. ولی واقعا جفا به نظام و جمهوریت نظام است. لذا من از این دید نگاه می‌کنم. چه باشیم چه نباشیم؛ ما تاثیر داشتیم.

برادری گفته بود تا ما زنده ایم نمی گذاریم آذری جهرمی در هیچ دولتی باشد

زمانی برادری گفته بود که تا ما زنده‌ایم نمی‌گذاریم جهرمی در هیچ دولتی حضور داشته باشد. انتهای سال ۱۴۰۰ که دولت تمام شده بود، جزو افرادی بود که با او خیلی درگیر بودیم. بعد کسی از ما همین مطلب شما را پرسید که فلان مسئول گفته است جهرمی را نمی‌گذاریم در هیچ دولتی حضور پیدا کند. ایشان سال ۱۴۰۳ آمد و همین حرف‌ها را زد. گفتم به او سلام برسانید و بگویید همین که رئیس جمهوری که می‌خواستید روی صندلی بنشانید و ننشست، به این معنی است که ما تاثیر خود را داریم. پس تصوری که دارید باطل است.

ما اثرگذاری خود را داریم حالا در دولت باشیم یا نباشیم. ما حتما فعالیت و حضور خواهیم داشت و نقش خود را ایفا خواهیم کرد. ولی پرداختن به این بحث‌ها که آقای فلانی کنار دست آقای رئیس جمهور نشسته است و فلان کار را می‌کند و ضد آقای فلانی است، بله؛ دانی کف دست از چه بی‌موست. زیرا کف دست مو ندارد.

مگر بین جهانگیری و واعظی اختلاف نبود؟ بین نوبخت و زنگنه درگیری نبود؟

مگر در دولت آقای روحانی بین آقای جهانگیری و آقای واعظی اختلاف نبود؟ شما به آقای واعظی بگویید ممکن است تعارف کنند و بگویند نبود. آقای جهانگیری هم بگویند نبود. ولی ما که بودیم می‌دانستیم اختلاف است. اختلاف هم همیشه بد نیست. یک جاهایی اختلاف خوب است. این اختلاف مگر بین آقای قاضی‌زاده هاشمی و ربیعی نبود؟ خیلی هم بالا بود. بین آقای نوبخت و آقای مهندس زنگنه درگیری نبود؟ همیشه بود.

صد تا مانند ظریف و جهرمی و طیب نیا فدای جمهوریت کشور، مهم نیست

در بدنه دولت که بودیم همیشه اختلاف نظر و درگیری شدید هم بود. بحث به جاهای خیلی باریک هم می‌کشید. این‌ها رسانه‌ای نمی‌شود و در مباحث درونی دولت است. الان هم همین است. فلانی با فلانی اختلاف دارد. بله دارد. آن فرد یک شخص سیاسی با اندیشه‌هایی برای خود است و کاربردهایی برای خودش است. ممکن است دنبال کارهای منفی هم باشد. ممکن است دنبال تمامیت خواهی باشد. ولی آقای رئیس جمهور تشخیص داده است که این فرد برایش بهترین است. اگر یک خیر بزرگ و البته یک خطر بزرگتری وجود دارد که آن خطر، تهدید جمهوریت است، صد تا مانند ظریف و جهرمی و طیب نیا فدای جمهوریت کشور شوند، مهم نیست.

در دولت و بین سیاسیون به شدت حسادت و اختلاف وجود دارد

بنابراین احساس می‌کنم که وارد شدن در این موضوع و به چالش کشیدن آن، نه کمکی به دولت و نه به مردم نمی‌کند. این اختلافات هست. شدید تر از چیزی که تصور می‌کنید هم هست. نه این که مخصوص این دولت باشد. در دولت‌های قبل هم بوده است. می‌گفت روزی خانمی از آقا پرسید که شما آقایان وقتی تنها می‌شوید باهم چه می‌گویید؟ گفت همان حرفی که شما خانم‌ها می‌زنید. گفت چقدر بی تربیتید!

اختلاف همیشه هست. در خانواده اختلاف است. در دولت و بین سیاسیون به شدت حسادت و اختلاف وجود دارد. که چه؟ برخی از اعضای دولت به یقین چشم دیدن من را ندارند. به زبان هم آورده‌اند. اگر این را به شما بگویم، چه می‌خواهد به شما یا من یا مردم برسد؟ آن که در خانه نشسته است، می‌گوید مرده‌شور همه شما را ببرند؛ زندگی خود را نمی‌توانم اداره کنم؛ نان ندارم بخورم؛ مشکل دارم؛ مشکل من را حل کنید.

حالا برایش دعوا کنم که آقای فلانی چپ به من نگاه کرد. به درک که نگاه کرد. ما پذیرفتیم رئیس جمهور ما پزشکیان است و امروز در مسند مسئولیت نشسته است و ما قبول کرده‌ایم که ایشان بیاید. می‌توانست نیاید. امروز به انتخابش احترام می‌گذاریم. چرا من در دولت نیستم؟ نه خودم خیلی علاقمند بودم که به هر قیمتی به دولت بروم، ایشان هم جمع‌بندی‌اش این نبود که آنجاهایی که نظرم را جلب می‌کند از من استفاده کند. بنا به ملاحظات درونی یا بیرونی یا هرچیزی.

در جمع بندی آقای پزشکیان برای حضور در دولت نبوده‌ام؛ سلمنا!

در نهایت در جمع بندی آقای پزشکیان نبوده‌ام؛ سلمنا! همین الان اگر آقای پزشکیان هر کمکی بخواهد بی دریغ برایش انجام می‌دهم. وظیفه خودم می‌دانم و از او حمایت می‌کنم. موضوع دلخوری و شخصی نیست. در برابر تهدیدات و مسائل بزرگی قرار داریم. کشور ما دچار چالش‌های بزرگی است. ما فرصت برای این مسائل شخصی نداریم.

عده‌ای نشسته‌اند و دعوا می‌کنند که ما آنها را می‌شناسیم. امروز که این‌ها را ندیده‌ایم. این فردی که امروز علیرغم همه موضوعات روی مسئله‌ای که در این شرایط شکاف اجتماعی را تشدید می‌کند، بحث و دعوا می‌کند و یقه می‌درد و بعد می‌گوید حکم خدا است، من که می‌دانم در پس ذهنش چیست. از نزدیک با خیلی از این‌ها صحبت کرده‌ام. فارغ از دوربین، شخصیت حقیقی و زندگی شخصی آن‌ها را دیده‌ام. مردم و فامیل‌های خودشان هم دیده‌اند. در مقاطع تاریخی مختلف در ایران دیده‌ایم شرایط آن‌ها چطور بوده است. لگد زدن به منافع ملی است. حالا ما اشتباه آن‌ها را انجام دهیم؟ لزومی ندارد. می‌خواهد ضرر من باشد و من نباشم؟ من در همین نظام بالا آمدم و همین نظام فرصت داد و وزیر شدم. چه کسی قبل از وزارت من را می‌شناخت؟ آن زمان همکاری داشتیم که می‌گفت این آقای آذری از جهرمی که زیر پونز نقشه است آمده است. شوخی می‌کرد. مگر ما که بوده‌ایم؟ به واسطه سیستم اداری کشور رشد پیدا کردیم و آمدیم.

اگر اعتبار و آبرویی پیش مردم داریم به واسطه خدمت در همین کشور و همین نظام برای مردم بوده است. حالا برای منفعت شخصی شروع به دعوا کردن کنیم؟ من نه دروغ می‌گویم و نه غیر واقعیات را می‌گویم. شما دنبال این هستید که بگویید اختلاف است. من می‌گویم هست.