تصمیم مهم ترامپ، جهان، خصوصا چین را شاکی کرد

برترین‌ها: دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، عصر چهارشنبه در باغ رز کاخ‌سفید و در حالی که اعضای کابینه او و چند کارگر صنعت خودروسازی آمریکا مقابلش نشسته بودند، از جزییات تعرفه‌های جدید خود رونمایی کرد. او لیستی از کشورها را نشان دوربین‌ها داد که یک ستون آن تعرفه‌های آنها بر کالاهای آمریکایی درج شده بود و در ستون دیگر آن تعرفه‌هایی که آقای ترامپ برای مقابله با کسری تراز تجاری کشورش بر واردات کالا از این کشورها در نظر گرفته بود.

مشروح سخنرانی ۵۰ دقیقه‌ای آقای ترامپ را در زیر بخوانید:

دونالد ترامپ اعلام کرد که چند روز دیگر - پنجم آوریل - آمریکا دست کم ۱۰ درصد به همه کالاهای وارداتی به این کشور عوارض خواهد بست. این فهرست شامل حدود ۱۰۰ کشور است و از میان آنها ۶۰ کشور با عوارضی بالای ۱۰ درصد روبرو خواهند شد.

آمریکا حتی برای نزدیک ترین متحدانش چون بریتانیا (۱۰ درصد) و اتحادیه اروپا (۲۰ درصد) تعرفه تعیین کرد.

کشورهای چون چین (۳۴ درصد)، ویتنام (۴۶ درصد)، تایلند (۳۶ درصد)، کامبوج (۴۹ درصد) و ژاپن (۲۴ درصد)‌ بالاترین تعرفه را متحمل خواهند شد.

آقای ترامپ همچنین اعلام کرد که از نیمه شب چهارشنبه دوم آوریل، بر تمامی خودروهای وارداتی به خاک آمریکا ۲۵ درصد تعرفه وضع خواهد شد.

رئیس جمهور آمریکا مدعی شد که تعرفه‌ها مانع از آن خواهد شد که کشورهای تجاری طرف معامله با این کشور آن را «بچاپند». او پیش‌بینی کرد که دریافت عوارض موجب کاهش بدهی ملی آمریکا و بازتوانی اقتصاد و تولید در کشورش شود.

با این حال، او سانولا، رئیس مرکز تحقیقات اقتصاد در دفتر فیچ ریتینگ وضع این تعرفه‌ها را «تغییردهنده قواعد بازی توصیف کرده و گفته از نظر او این اقدام نه تنها اقتصاد آمریکا که اقتصاد جهان را به سمت رکود» سوق خواهد داد.

بازارهای جهانی خیلی زود به این تصمیم دونالد ترامپ واکنش نشان دادند و بازارهای بزرگ بورس در منطقه آسیا-اقیانوسیه صبح پنجشنبه را با افت چشمگیر آغاز کردند.

در آمریکا هم بازار سهام افت یک باره‌ای داشت و ارزش دلار هم همزمان با نگرانی سرمایه‌گذاران از آغاز یک جنگ تجاری، پایین آمد.

در حال حاضر کانادا و مکزیک شامل دور جدید تعرفه‌های آمریکا نشده‌اند. کاخ سفید می‌گوید آقای ترامپ با این دو کشور بر اساس فرمان‌های اجرایی جداگانه که پیش‌تر صادر کرده مواجه خواهد شد. رئیس جمهور‌آمریکا پیش‌تر ۲۵ درصد تعرفه بر واردات فهرست بزرگی از محصولات از کانادا و مکزیک وضع کرده بود اما کمی بعد بعضی از آنها را شامل تاخیر کرد و برخی دیگر را مستثنی کرد.

چین وعده داد که «اقدامات متقابل» در برابر تعرفه‌های آمریکا لحاظ کند

با شروع روز پنجشنبه در شرق آسیا، واکنش بازارها و دولت‌های این منطقه به تعرفه‌های جدید آمریکا آغاز شده است.

چین، دومین اقتصاد بزرگ جهان که شب گذشته آقای ترامپ تعرفه ۳۴ درصدی بر واردات از آن را اعلام کرد گفته هر اقدام لازمی برای مقابله با این تعرفه‌ها را مد نظر قرار خواهد داد.

چین پیش‌تر هم نسبت به قانونی بودن تعرفه‌های آقای ترامپ و مطابقت آنها با معاهدات بین‌المللی به سازمان تجارت جهانی شکایت برده بود - اقدامی که کانادا هم مشابه آن را انجام داده است.

وزیر بازرگانی چین صبح پنجشنبه از آمریکا خواست که «فورا همه تعرفه‌های یک طرفه را لغو و اختلافات را از طریق گفتگوی برابر با شرکای تجاری خود حل کند».

سخنگوی دولت چین گفته پکن وضع تعرفه‌ها علیه واردات از این کشور را قویا محکوم می‌کند و گفته اقدامات مقابله جویانه‌ای را برای «حفاظت از منافع و حقوق» خود وضع خواهد کرد.

کمی پیش‌تر خبرگزاری شینهوآ در یادداشتی تعرفه‌های آقای ترامپ را به «خودزنی همراه با قلدری» تعبیر کرد و نوشت آقای ترامپ تجارت را در حد بازی «این در برابر آن» ساده فرض کرده است.

چین احتمالا شاهد سخت‌گیرانه‌ترین تعرفه‌های جدید دولت آمریکا شده است. آقای ترامپ روز چهارشنبه اعلام کرد که علاوه بر ۲۰ درصدی که قبلا بر واردات از چین وضع کرده بود اکنون ۳۴ درصد دیگر تعرفه به کالاهای چینی وارداتی عوارض خواهد بست.

چند نکته درباره تصمیم ترامپ درباره تعرفه‌های جدید گمرکی بر واردات

مهدی تدینی در این‌باره و به زبانی ساده نوشت:  با این تعرفه‌ها رقابت برای شرکت‌های خارجی در داخل آمریکا سخت شد. یعنی کالایی که تولید می‌کنند و به آمریکا صادر می‌کنند، با قیمت بالاتری به دست مصرف‌کنندۀ آمریکایی می‌رسه. در اینجا اون کسی که داخل آمریکا تولید می‌کنه، می‌تونه راحت با رقیب خارجی رقابت کنه. پس سرمایه‌گذار اگر می‌خواد از مزایای بازار آمریکا استفاده کنه، باید بیاد داخل آمریکا سرمایه‌گذاری کنه. 

در فهرستی که می‌بینید، تعرفه‌ای که آمریکا روی کالاها وارداتی می‌گذاره، نصف تعرفه‌ایه که اون کشورها روی کالاهای وارداتی از آمریکا می‌گذارند. حالا دو حالت داره: اون کشورها یا این گپِ کوچک‌شده رو با بالاتر بردن تعرفه روی کالاهای وارداتی از آمریکا دوباره بزرگ می‌کنند ــ که در این صورت آمریکا هم تعرفۀ واردات از اون کشور رو ممکنه ببره بالا... یا اینکه این تعرفه رو می‌پذیرند که در این صورت اوضاع رقابتیِ شرکت‌های آمریکایی در برابر این رقبای خارجی بهتر می‌شه. 

حالا یه سوالی که پیش میاد اینه که خب برای کسانی که خریدار کالاهای خارجی هستند چی؟ اگر نمونۀ داخلی نداشته باشه، باید گرون‌تر خرید کنند که! خب این که به ضرر مصرف‌کننده تموم می‌شه! 

نکته‌ش اینجاست که این تعرفه می‌تونه جایگزین مالیاتی بشه که قبلاً در جای دیگه‌ای گرفته می‌شده. وقتی یه نفر جنس خارجی رو می‌خره، همون موقع خرید در قالب همین تعرفه‌ها مبلغ مازادی می‌ده که این می‌تونه بدل مالیات دیگه بشه. اگر در جای دیگه‌ای مالیات کم بشه، جبران این افزایش قیمته. 

و نکتۀ نهایی: در اینکه در دیدگاه لیبرال ما مخالف تعرفه و گمرکی هستیم هیچ تردیدی نیست. اما اینجا یک مشکل دیرینه و اساسی وجود داره. کشورها برای سال‌های طولانی بر واردات کالاهای آمریکا تعرفه وضع کرده بودند، در حالی که بازار آمریکا به روشون گشوده بوده. آمریکا سال‌ها اجازه داده بود دیگر کشورها تعرفه‌های بالا بر کالاهای ساخت آمریکا اعمال کنند، در حالی‌که خودش بازار نسبتاً بازی داشت. خب اگر تعرفه بده ــ که بده ــ همه باید بردارند. 

دیگه الان دوران پس از جنگ جهانی دوم نیست، الان دوران پس از فروپاشی بلوک شرق هم نیست که آمریکا به دنیا یارانه بده. آمریکا با باز گذاشتن بازارش و تقبل عوارض بر کالاهای ساخت خودش در دیگر کشورها، عملاً به شرکای تجاری‌ش یارانه می‌داده. الان اما خود آمریکا با اژدهای چین درگیره. اینجوری پیش بره، دو دهۀ دیگه مشکلات بزرگی خواهد داشت و با بذل و بخشش خودش رو قربانی می‌کنه. 

دنیا ــ به ویژه همین اتحادیۀ اروپا و کانادای پرمدعا ــ یا ترجیح می‌ده جلوی چین خودش رو به خواب بزنه تا روزی که تا خرخره در باتلاقی که چین خواهد ساخت فرو بره، یا اینکه باید بیدار بشه و بپذیره آمریکا نمی‌تونه به تنهایی هزینۀ مقابلۀ با چین رو پرداخت کنه. حداقل اونایی که از چین می‌ترسند، یعنی نظم چینی آینده و سنت‌هاشون رو تهدید می‌کنه، باید دنگشون رو بدن.