رونمایی از بزرگ‌ترین دریای شنی جهان/ راز دریاچه 42 متری در بیابان‌های عربستان فاش شد
روزنو :کشف راز دریاچه‌ای با عمق 42 متر در دل بیابان‌های رُبع‌الخالی عربستان نشان می‌دهد که این منطقه خشک و بیابانی، 8 هزار سال پیش در دوره‌ای با بارندگی شدید، میزبان یکی از بزرگ‌ترین دریاچه‌های جهان بوده است.
باورکردنش دشوار است، اما برخی از خشک‌ترین و گرم‌ترین نقاط روی زمین پیش‌تر مناطق سرسبز و پُر رونق تنوع زیستی بوده‌اند. بیابان عظیم ربع‌الخالی که به زبان انگلیسی با نام «The Empty Quarter» شناخته می‌شود، مثال بارزی از این موضوع است.
بزرگ‌ترین دریای شنی جهان
ربع‌الخالی، به‌عنوان بزرگ‌ترین دریای شنی جهان، بخش جنوبی شبه‌جزیره عربستان را در بر گرفته است. این منطقه به طور میانگین تنها ۳ سانتی‌متر باران در سال دریافت می‌کند. اما تحقیقات تازه نشان داده که زمانی نه فقط حجم آب بیشتری در این منطقه وجود داشته، بلکه کل این منطقه دریاچه‌ای بزرگ بوده است.
دریاچه ای باستانی در این منطقه کشف شده که طبق تخمین‌ها عمق آن در عمیق‌ترین نقطه به ۴۲ متر می‌رسیده و مساحتش حدود ۱٬۱۰۰ کیلومتر مربع بوده است. برای مقایسه، این رقم تقریباً دو برابر مساحت دریاچه ژنو سوئیس محسوب می‌شود که مساحتی در حدود ۵۸۰ کیلومتر مربع دارد.
دوره‌ای به نام "عربستان سبز"
دانشمندان بر این باورند که این دریاچه بزرگ حدود ۸ هزار سال پیش، در زمان دوره‌ای به نام عربستان سبز، به اوج وسعت خود رسیده است. این دوره با بارندگی‌های شدید همراه بوده، به طوری که وقوع سیلاب‌ها باعث ایجاد دره‌ای به طول ۱۵۰ کیلومتر شده است.
برای بررسی دلیل این سیلاب‌ها، پژوهشگران رسوبات و ویژگی‌های زمین‌شناسی منطقه را مورد کاوش قرار دادند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که دوره‌های مرطوبی که منجر به شکل‌گیری این دریاچه شدند، احتمالاً به دلیل گسترش موسمی بادهای آفریقایی و هندی به سمت شمال رخ داده‌اند.
چشم‌اندازی مهم برای انسان‌ها
آنچه زمانی دریاچه عظیمی بود، نه تنها منظره‌ای زیبا فراهم می‌کرد، بلکه تأثیر مهمی بر فعالیت‌های انسانی منطقه داشت. مایکل پترالیا، یکی از پژوهشگران، در بیانیه‌ای گفت: «پدید آمدن چشم‌اندازهای دریاچه‌ای و رودخانه‌ای و همچنین مراتع و ساواناها، موجب شد گروه‌های شکارچی، گردآورنده و دام‌دار به منطقه‌ای بیایند که اکنون یک بیابان گرم و خشک است. این فرضیه با شواهد گسترده باستان‌شناسی موجود در ربع‌الخالی تأیید می‌شود.»
تأثیر تغییرات اقلیمی
با کاهش شدید بارندگی، این منطقه شاهد مهاجرت جمعیت‌های انسانی بود. یافته‌های این تحقیق علاوه بر اینکه به روشن شدن گذشته ربع‌الخالی کمک می‌کنند، برای مطالعات اقلیمی مدرن نیز بسیار حائز اهمیت هستند. فهم این موضوع که تغییرات اقلیمی گذشته چگونه محیط و پراکندگی انسان‌ها را تحت تأثیر قرار داده‌اند، برای مواجهه با چالش‌های اقلیمی امروز بسیار ضروری است.
