هسته های سخت نظام علیه مذاکرات با آمریکا/ این افراد به نظام پشت کردند

وحید یامین‌پور مرداد سال ۱۴۰۱ در گفت‌وگویی تلویحا از نحوه برخورد حاکمیت با مساله حجاب و کوتاهی در برخوردهای قضایی انتقاد و البته تهدید کرد که در صورت ادامه این رویه حلقه سخت وفاداران از قطار انقلاب پیاده می‌شود .

در فروردین‌ماه سال جاری نیز فیلمی از گفت‌وگوی سیدمنان رییسی نماینده مردم قم در مجلس دوازدهم منتشر شد. اگرچه تاریخ انتشار در زمان بعد از برخورد با تجمع مقابل مجلس بود اما مشخصا این گفت‌وگو در اسفندماه سال گذشته ضبط شده بود.

فاصله بین بیان این دو جمله از زبان یامین‌پور و رییسی حدود سه سال است . در این سه سال البته چهره‌های دیگری نیز با طلبکاری خود را حلقه و هسته سخت نظام نامیدند و تهدید کردند که اگر قرار باشد مطالباتشان تامین نشود، حمایت خود را از نظام بر می‌دارند و دیگر در هر منازعه‌ای پای کار نظام نیستند. صدای این تهدیدها البته مختص حجاب و قانون حجاب نبود و در موضوعات سیاست‌های منطقه‌ای و بین‌المللی نیز هسته سخت تاکید داشت که اگر مطالبه ما توسط نظام پیگیری نشود، ما رویه دیگری در پیش خواهیم گرفت و به روایت یکی از چهره‌های این روزهای فضای مجازی راهی یمن می‌شویم!

آذرماه سال گذشته فوادایزدی پای ثابت نقد مذاکرات و برجام و توافق در صداوسیما، در یک گفت‌وگو با برنامه یوتویوبی علی علیزاده گفت که «اگر جوانانی که باید از کشور دفاع کنند، احساس کنند حکومت خیلی اسلامی نیست، دفاع نخواهندکرد و ایران به سوریه تبدیل می‌شود؛ بنابراین بحث حجاب بُعد سیاست خارجی ایجاد می‌کند».

فرم ادبیات تهدیدگونه این طیف در سال‌ها و البته به صورت تندتر در سال‌های اخیر حتی صدای بقیه طیف‌های اصولگرا را نیز در آورده است. حالا کار به جایی رسیده که روزنامه اصولگرای فرهیختگان نیز در یادداشتی از این رویه انتقاد و تاکید کرده است که این حلقه نمی‌تواند طلبکار باشد. در یادداشتی که هفته گذشته در این روزنامه منتشر شده تاکید شده است: «هسته سخت نظام نیازی ندارد، نظام را تهدید کند یا طلبکار نظام باشد و در برابر هزینه‌ای که برای حفظ نظام داده است، مطالبه‌ای داشته باشد که خلاف مصلحت کشور باشد. اویی را که برای نظام جان می‌دهد، نباید سپر و بهانه مطالبات خود کرد یا به مسیری هدایت کرد که برای ایستادن مقابل نظام متبوع خود تحریک شود. این قسم مواضع از سویی تهدید حاکمیت و از دیگر سو، تحریک هسته سخت است. تصویرسازی «بی‌تفاوت نسبت به نظام» از حامیان پروپاقرص جمهوری اسلامی در واقع نشان‌دادن راهی به این حامیان است که آنها برای خود محال می‌دانند، اما این موضع می‌گوید که همین محال هم می‌تواند مورد انتخاب قرار بگیرد و محال نباشد!».

حلقه سخت شامل چه طیف‌های سیاسی می‌شود؟

تا پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری سال گذشته به نظر می‌رسید که حلقه سخت ترکیبی از طیف سعید جلیلی و جبهه پایداری است اما حالا مرزبندهای شفافی ایجاد شده که نشان از شکاف در این طیف دارد و حلقه سخت از گذشته نیز در اقلیت آماری بیشتری قرار دارد.

اسفندماه سال گذشته محمود نبویان، عضو ارشد جبهه پایداری و از مطرح‌ترین شاگردان محمدتقی مصباح‌یزدی و رای اول اصولگرایان در انتخابات تهران در مجلس دوازدهم در اقدامی عجیب در یک ویدئو تاکید کرده که مساله اصلی باید «اصل نظام» باشد و اگر ابلاغ قانون حجاب به صلاح نظام نیست نباید بر روی آن پافشاری کرد.

او که تا پیش از این در حوزه سیاست خارجی از تندروترین چهره‌های جبهه پایداری در سال‌های اخیر بوده، حالا مقابل شورش طیف دیگری در جبهه انقلاب قد علم کرد و ابهامات و شایعات مختلف در شش ماه دوم سال گذشته درباره اختلاف بین طیفی از جبهه پایداری و حلقه سعید جلیلی را عیان کرد. علی رغم ائتلاف راهبردی و استراتژیک حامیان سعید جلیلی و جبهه پایداری در سال‌های اخیر، اما به نظر می‌رسد این ائتلاف دچار اختلافاتی جدی شده است. در این فعل و انفعالات چهره‌های جبهه پایداری در یک‌سو و حلقه سعید جلیلی با یارگیری از اعضا و نزدیکان دولت سابق مختصات جدیدی از تقسیم‌بندی را در منتهی‌الیه جریان راست ایجاد کرده‌اند.

گویا انتخابات ریاست‌جمهوری اخیر، مواردی از قبیل قانون حجاب و موضوعات اجتماعی از قبیل فیلترینگ باعث شده تا بین علمای «خالص‌سازی» اختلافاتی رخ دهد. در این مسیر البته برخی روحانیون و خطبای نزدیک به جبهه پایداری نیز زمین ثابتی و رسایی را برگزیدند؛ مرتضی آقاتهرانی، محمدتقی نقدعلی و علیرضا پناهیان با لباس روحانیت خود را صاحب فتوا و حکم دانسته و با ادبیاتی دیگر به طیف دیگر جبهه انقلاب از قالیباف تا نیروهای مسکوت جبهه پایداری یادآوری می‌کردند که حکم آنچه ما می‌فرماییم.

شورش اقلیت علیه اکثریت

طرز تفکر و حتی ادبیات این طیف بر این است که ده‌ها میلیون یک طرفند و در طرف دیگر خودِ اندک‌شمارشان قرار دارند که نامشان هم هست «هسته سخت نظام.» توهم بزرگ‌ترشان هم این است که فکر می‌کنند خودشان هستند که نظام را حفظ کرده‌اند و از این رو می‌گویند نظام وامدار آنها است. اینکه یامین‌پور در گفته‌های خود مشخصا از کلمه شهروندان استفاده می‌کند و می‌گوید:«اگر شهروندان ببینند که نظام در اجرای برخی موارد کوتاه می‌آید به روسری بسنده نمی‌کند و به نظام می‌گوید اورجینال سکولار شو.» نگاه او را به خوبی به مختصات و موقعیت‌ها نشان می‌دهد؛ شهروندان یعنی اکثریت! چرا حلقه سخت این توهم را دارد که می‌تواند به جای اکثریت برای کشور تعیین تکلیف کند؟!

ایزدی نیز در گفته‌های خود با تاکید بر «جوانان مومن» تفکیک کاملی بین اکثریت و اقلیت را اعمال می‌کند، گویی حلقه سخت در اقلیتی در مقابل شهروندان هستند و مشخصا خواسته‌های این دو با هم در تقابل است. در این دوگانه اگر حاکمیت گوش خود را سمت شهروندان بگیرد و بر اساس مطالبات آنها سیاست‌گذاری کند، حلقه سخت ممکن است علیه نظام بشورند و با برداشتن حمایت خود از حاکمیت و پیاده شدن از قطار نظام رویه دیگری در پیش بگیرند. فارغ از بازخوردهای حقوقی چنین ادبیاتی نکته اصلی این است که به واقع این حلقه سخت از اقلیت بودن خود اطمینان دارد و بازهم در مقابل اکثریت شاخ و شانه می‌کشد؟ یعنی حلقه سخت به وضوح می‌داند جامعه و شهروندان مطالباتی خلاف دیدگاه‌های آنها دارند، اما با تهدید می‌خواهند ریل سیاست‌گذاری را در دست خودشان نگه دارند و اگر غیر این باشد انگشت تهدید سمت نظام می‌گیرند؟! نکته دیگر اینکه تصور و بدون تعارف‌تر توهم سرپا ایستادن نظام بر اساس حمایت این حلقه سخت توسط چه شخص یا جریانی به این طیف تزریق می‌شود؟ آیا نیت حلقه سخت بیان چنین توهمی است که بدون من نابود هستی پس مطابق میل و خواسته من رفتار کن؟!

علاوه بر این بر اساس نظرسنجی‌ها و فضای امروز جامعه می‌توان به یقین گفت که برآورده کردن مطالبات این گروه محدود موجب کاهش محبوبیت اجتماعی و مشروعیت سیاسی نظام شده است. نگاهی به مطالبات و جنس اعتراضات چندساله اخیر، خود گویای این است که عملکرد این گروه محدود همواره در جهت برافروختن بیشتر اعتراضات بوده و از این گروه محدود طرفدار خبری جز سخنرانی‌های تند و تحریک‌کننده که اتفاقا آتش خشم مردم را بیشتر برافروخته می‌کرد، خبری نبوده است.

به بیان شفاف‌تر حلقه سخت نظام می‌گوید شهروندان از جمهوری اسلامی حمایت نمی‌کنند بنابراین باید خواسته‌های این طیف محدود برآورده شود تا نظام سر پا بماند! اولین ایراد به این ادعا را می‌توان در برگزیده انتخابات ریاست جمهوری اخیر دید؛ چرا کاندیدای هسته سخت در مقابل رای مردم به گزینه دیگری نتوانست به ریاست‌جمهوری برود؟!/ روزنامه اعتماد